KVKK kapsamında kişisel verilerimin "işlenmesi" ne anlama geliyor ve bu işleme faaliyetini hangi gerçek veya tüzel kişiler gerçekleştirebilir? Verilerimin hangi amaçlarla işlenebileceği ve bu kişi veya kurumların bu verileri işleme konusunda hangi yetkilere sahip oldukları konularında daha detaylı bilgiye ihtiyacım var. Ayrıca, bu kişilerin veya kurumların kişisel verilerimi işlemeden önce benden açık rıza almaları gereken durumlar nelerdir?
Cevap
Kişisel verilerinizi işleyebilecek kişi ve kuruluşlar, veri işleme faaliyetinin niteliğine, amacına ve yasal dayanağına göre değişiklik gösterir. Genel olarak aşağıdaki kişi ve kuruluşlar kişisel verilerinizi işleyebilir:
1. Veri Sorumlusu:
- Veri sorumlusu, kişisel verilerin işleme amaçlarını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek veya tüzel kişidir.
- Örneğin, bir alışveriş yaptığınızda o mağaza, bir bankada hesap açtığınızda o banka, bir internet sitesine üye olduğunuzda o internet sitesinin sahibi veri sorumlusudur.
- Veri sorumlusu, veri işleme faaliyetlerinin hukuka uygunluğunu sağlamakla yükümlüdür.
2. Veri İşleyen:
- Veri işleyen, veri sorumlusunun verdiği yetkiye dayanarak onun adına kişisel verileri işleyen gerçek veya tüzel kişidir.
- Veri işleyen, veri sorumlusunun talimatları doğrultusunda hareket etmek zorundadır.
- Örneğin, bir e-ticaret sitesi, siparişlerinizi size ulaştırmak için bir kargo şirketinden hizmet alıyorsa, kargo şirketi bu durumda veri işleyendir.
- Bulut hizmeti sağlayıcıları, pazarlama şirketleri, anket şirketleri, IT hizmet sağlayıcıları da veri işleyen olabilir.
3. Veri Sorumlusu veya Veri İşleyen Çalışanları:
- Veri sorumlusu veya veri işleyenin bünyesinde çalışan ve kişisel verilere erişim yetkisi olan kişiler (örneğin, müşteri temsilcileri, IT uzmanları, insan kaynakları çalışanları) da kişisel verilerinizi işleyebilir.
- Bu çalışanlar, veri sorumlusu veya veri işleyenin talimatları doğrultusunda ve gizlilik ilkelerine uygun olarak hareket etmek zorundadır.
4. Yetkili Kamu Kurum ve Kuruluşları:
- Yasal düzenlemeler çerçevesinde, mahkemeler, savcılıklar, emniyet teşkilatı, vergi daireleri, SGK gibi kamu kurum ve kuruluşları da kişisel verilerinizi işleyebilir.
- Bu kurumlar, genellikle soruşturma, kovuşturma, denetim veya yasal yükümlülüklerini yerine getirme gibi amaçlarla kişisel verilere erişebilir.
5. Üçüncü Kişiler:
- Bazı durumlarda, veri sorumlusu, belirli bir amaç için kişisel verilerinizi üçüncü kişilerle paylaşabilir.
- Bu paylaşım, açık rızanızla veya yasal bir dayanağa (örneğin, sözleşmenin ifası, hukuki yükümlülük) dayanarak yapılabilir.
- Örneğin, bir sigorta şirketi, hasar tespiti için bir ekspertiz şirketine kişisel verilerinizi aktarabilir.
- Reklam ortakları, sosyal medya platformları da bazı durumlarda kişisel verilerinizi işleyebilir.
6. Kanunen Yetkili Temsilciler:
- Vasi, kayyum veya avukat gibi kanunen yetkili temsilciler de temsil ettikleri kişiler adına kişisel verileri işleyebilir.
Özetle, kişisel verilerinizi işleyebilecek kişi ve kuruluşlar şunlardır:
- Veri Sorumlusu
- Veri İşleyen
- Veri Sorumlusu veya Veri İşleyen Çalışanları
- Yetkili Kamu Kurum ve Kuruluşları
- Üçüncü Kişiler (belirli şartlarda)
- Kanunen Yetkili Temsilciler
Unutulmamalıdır ki, kişisel verilerin işlenmesi her zaman hukuka uygun olmalıdır ve ilgili mevzuata (özellikle Kişisel Verileri Koruma Kanunu’na – KVKK) uygun olarak gerçekleştirilmelidir. Veri sorumlusu, veri işleme faaliyetlerinin şeffaf, adil ve hukuka uygun olmasını sağlamakla yükümlüdür. Kişisel verilerinizle ilgili herhangi bir endişeniz varsa, öncelikle veri sorumlusuyla iletişime geçmeniz ve bilgi talep etmeniz önerilir. Gerekirse, Kişisel Verileri Koruma Kurumu’na (KVKK) başvurabilirsiniz.
