Aracımı bir arkadaşıma ödünç verdim ve ne yazık ki ehliyeti olmayan bu arkadaşım bir kazaya karıştı. Benim trafik sigortam var ama arkadaşımın ehliyeti olmaması durumu değiştirir mi? Bu durumda trafik sigortası, karşı tarafın hasarını karşılar mı yoksa bütün sorumluluk benim üzerime mi kalır? Ayrıca, benim sigortam arkadaşımın ehliyetsiz araç kullanmasından dolayı herhangi bir ceza öder mi?
Cevap
Trafik sigortası, sürücü belgesi olmayan birinin yaptığı kazayı genellikle kapsamaz. Trafik sigortasının temel amacı, kusurlu sürücünün karşı tarafa verdiği maddi ve bedeni zararları karşılamaktır. Ancak, sigorta şirketleri, sürücünün ehliyetsiz olması durumunda ödeme yapmaktan kaçınabilirler veya yapılan ödemeleri sürücüden rücu edebilirler.
Neden Kapsamaz?
- Kanuni Zorunluluk: Trafik sigortası, Karayolları Trafik Kanunu’na göre zorunlu bir sigortadır ve amacı, trafik kazalarında üçüncü kişilerin zararlarını güvence altına almaktır. Ancak, ehliyetsiz araç kullanmak da aynı kanuna göre bir ihlaldir. Sigorta şirketleri, yasalara aykırı bir durumda meydana gelen zararları tazmin etmekle yükümlü değildirler.
- Rücu Hakkı: Sigorta şirketi, kaza sonrası karşı tarafın zararlarını ödese bile, sürücünün ehliyetsiz olmasından dolayı ödediği tutarı sürücüden geri alma (rücu) hakkına sahiptir. Yani, sigorta şirketi önce zararı öder, sonra da bu ödediği parayı ehliyetsiz sürücüden tahsil eder.
- Sürücünün Sorumluluğu: Ehliyetsiz araç kullanan bir sürücü, hem kazanın meydana gelmesinde bir kusuru olmasa dahi, ehliyetsiz araç kullanmanın getirdiği yasal sorumluluk nedeniyle tüm zararlardan şahsen sorumludur.
İstisnai Durumlar
Bazı özel durumlarda, sigorta şirketleri kısmi ödeme yapabilir veya rücu hakkını kullanmayabilir. Bu durumlar genellikle şunlardır:
- Hayat Kurtarma Amaçlı Kullanım: Ehliyetsiz bir kişinin, bir hayat kurtarma amacıyla (örneğin, bir yaralıyı hastaneye yetiştirmek için) aracı kullanması ve kaza yapması durumunda, sigorta şirketi ödeme yapabilir. Ancak, bu durumun ispatı ve sigorta şirketinin onayı gereklidir.
- Kusurun Derecesi: Ehliyetsiz sürücünün kazadaki kusur oranı düşükse, sigorta şirketi kısmi ödeme yapmayı düşünebilir. Ancak bu durum, sigorta şirketinin inisiyatifindedir.
Sonuç
Genel olarak, trafik sigortası ehliyetsiz bir sürücünün yaptığı kazayı kapsamaz. Sigorta şirketi, karşı tarafın zararlarını ödese bile, bu tutarı ehliyetsiz sürücüden geri alma hakkına sahiptir. Bu nedenle, ehliyetsiz araç kullanmak, hem yasalara aykırı hem de maddi açıdan büyük riskler taşır.
