Manevi tazminat davası açmayı düşünüyorum ve süreçle ilgili bazı sorularım var. Özellikle manevi tazminat miktarının belirlenmesinde bilirkişi incelemesinin rolü merak ediyorum.
- Manevi tazminat davalarında, tazminat miktarının belirlenmesinde bilirkişi incelemesi yapılması mümkün müdür?
- Eğer mümkünse, bilirkişi hangi konularda inceleme yapar? (Örneğin, davacının yaşadığı ruhsal travmanın şiddeti, sosyal ve ekonomik durumu gibi faktörler dikkate alınır mı?)
- Bilirkişi incelemesi hangi durumlarda zorunlu tutulur veya davacı/davalı taraflarca talep edilebilir?
- Bilirkişi raporunun manevi tazminat davasının sonucu üzerindeki etkisi nedir?
- Bilirkişi raporuna itiraz etme imkanı var mıdır ve itiraz süreci nasıl işler?
Cevap
Evet, manevi tazminat davalarında bilirkişi incelemesi yapılabilir. Ancak bu durum, davanın özelliklerine ve mahkemenin takdirine bağlıdır. Her manevi tazminat davasında bilirkişi incelemesi yapılması zorunlu değildir.
Bilirkişi incelemesi genellikle aşağıdaki durumlarda gündeme gelebilir:
Zararın Tespiti ve Değerlendirilmesi: Manevi tazminat miktarının belirlenmesinde, zararın ağırlığı, olayın etkileri, davacının sosyal ve ekonomik durumu gibi faktörler dikkate alınır. Özellikle, olayın davacı üzerindeki psikolojik etkilerinin tespiti ve bu etkilerin süresi, şiddeti gibi konularda psikiyatrist veya psikolog gibi uzman bilirkişilerden rapor alınabilir.
Nedensellik Bağının Kurulması: Zarar ile fiil arasında nedensellik bağının olup olmadığının tespiti önemlidir. Özellikle, davacının yaşadığı manevi zararın, davalının eylemi sonucu mu ortaya çıktığı, yoksa başka faktörlerden mi kaynaklandığı konusunda tereddütler varsa, bilirkişi incelemesi talep edilebilir.
Haksız Fiilin Ağırlığının Değerlendirilmesi: Haksız fiilin niteliği, ağırlığı, toplumdaki yankıları gibi hususların değerlendirilmesi de manevi tazminat miktarının belirlenmesinde etkilidir. Bu konularda, özellikle basın yayın yoluyla kişilik haklarına saldırı davalarında, iletişim uzmanları veya medya uzmanları bilirkişi olarak görevlendirilebilir.
- Olayın Özelliklerine Göre Gerekli Görülen Durumlar: Davanın karmaşıklığı, delillerin niteliği ve mahkemenin ihtiyaç duyması halinde, olayın aydınlatılması için gerekli görülen diğer konularda da bilirkişi incelemesi yapılabilir.
Bilirkişi incelemesi, tarafların talebi üzerine veya mahkemenin re’sen kararıyla yapılabilir. Bilirkişi raporu, mahkeme için bağlayıcı olmasa da, delil olarak önemli bir yere sahiptir ve mahkeme kararını etkileyebilir.
Özetle, manevi tazminat davalarında bilirkişi incelemesi yapılması mümkündür. Ancak, bu durum davanın özelliklerine ve mahkemenin takdirine bağlıdır. Bilirkişi incelemesi, zararın tespiti, nedensellik bağının kurulması, haksız fiilin ağırlığının değerlendirilmesi gibi konularda faydalı olabilir.