Kıdem tazminatı almaya hak kazandım. Ancak duyduğuma göre kıdem tazminatından vergi kesintisi yapılıyormuş. Bu durum gerçekten doğru mu? Eğer doğruysa, kıdem tazminatından hangi vergiler kesilir ve bu vergilerin oranları nelerdir? Ayrıca, kıdem tazminatından vergi kesilmesini engelleyen veya azaltan herhangi bir yasal düzenleme veya istisna var mıdır? Örneğin, belirli bir miktarın altında kalan kıdem tazminatlarından vergi alınmıyor mu? Bu konuda güncel ve detaylı bilgiye ihtiyacım var.
Cevap
Evet, kıdem tazminatından vergi kesilir. Ancak, tamamı değil, belirli bir kısmı vergilendirilir. Vergilendirme, Gelir Vergisi Kanunu’nun ilgili maddelerine göre yapılır ve her yıl belirlenen istisna tutarları dikkate alınarak hesaplanır.
Vergilendirme Nasıl Yapılır?
- İstisna Tutarı: Her yıl Gelir Vergisi Kanunu’nda belirlenen bir istisna tutarı vardır. Bu tutara kadar olan kıdem tazminatı kısmı gelir vergisinden muaftır, yani vergilendirilmez. Bu tutar her yıl değişir ve Resmi Gazete’de yayımlanır.
- Aşan Kısmın Vergilendirilmesi: Kıdem tazminatı tutarı, belirlenen istisna tutarını aşıyorsa, aşan kısım gelir vergisine tabidir. Bu kısım, kişinin o yılki gelirine eklenerek değil, tevkifat yoluyla vergilendirilir.
- Gelir Vergisi Tevkifatı: Kıdem tazminatının istisna tutarını aşan kısmından, gelir vergisi tevkifatı yapılır. Tevkifat oranı, Gelir Vergisi Kanunu’nda belirlenen oranlara göre hesaplanır ve genellikle sabittir.
- Damga Vergisi: Kıdem tazminatının tamamı (istisna tutarı dahil), damga vergisine tabidir. Damga vergisi oranı da her yıl belirlenir ve kıdem tazminatının brüt tutarı üzerinden hesaplanır.
Örnek:
Diyelim ki, 2024 yılı için kıdem tazminatı istisna tutarı 30.000 TL olsun ve bir çalışanın kıdem tazminatı 50.000 TL olsun. Bu durumda:
- İlk 30.000 TL’si gelir vergisinden muaftır.
- Geriye kalan 20.000 TL’si gelir vergisi tevkifatına tabidir.
- 50.000 TL’nin tamamı damga vergisine tabidir.
Önemli Notlar:
- Kıdem tazminatının vergilendirilmesiyle ilgili olarak her yıl yayımlanan Gelir Vergisi Kanunu tebliğlerini takip etmek önemlidir.
- İstisna tutarları ve vergi oranları yıllara göre değişiklik gösterebilir.
- Kıdem tazminatının ödenmesi sırasında, işveren tarafından gerekli vergi kesintileri yapılarak vergi dairesine ödenir. Çalışan, kıdem tazminatını net olarak alır.
- Emekli olduktan sonra alınan kıdem tazminatında da aynı vergilendirme kuralları geçerlidir.
- İşveren tarafından ödenen ihbar tazminatı da kıdem tazminatı gibi vergilendirilir.
- Ölüm halinde mirasçılara ödenen kıdem tazminatı da aynı şekilde vergilendirilir.
Yasal Dayanak:
- 4857 sayılı İş Kanunu
- 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu
- 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu
